dawać się usunąć

schodzić [sxɔʥ̑iʨ̑] < perf zejść>

I. vi

1) ( iść w dół) hinuntergehen, herunterkommen

2) ( opuszczać jakieś miejsce) verlassen

\schodzić ze sceny von der Bühne abtreten

3) ( zsiadać z konia, roweru) [ab]steigen

4) ( wstawać)

\schodzić z fotela vom Sessel aufstehen, sich +akk vom Sessel erheben

5) ( obniżać lot) samolot: heruntergehen

6) ( prowadzić w dół) droga: hinabführen

7) ( zanurzać się) łódź: eintauchen

8) ( upływać)

lato zeszło im [w mig] na przygotowaniach do wesela der Sommer verging ihnen [wie im Fluge] mit den Hochzeitsvorbereitungen

9) ( dawać się usunąć) plama: abgehen, sich +akk entfernen lassen, pierścionek: sich +akk abziehen lassen

10) ( przemierzyć)

zejść kawał świata viel in der Welt herumkommen

11) (pot: sprzedawać się) towary: gut gehen

12) \schodzić komuś z drogi jdm aus dem Weg gehen, jdn meiden

\schodzić z kursu vom Kurs abweichen [ lub abkommen]

\schodzić na manowce auf Abwege geraten, auf die schiefe Bahn geraten [ lub kommen]

zejdź mi z oczu! geh weg!, verschwinde! ( fam)

zejść z tego świata ( książk) verscheiden ( geh)

rozmowa zeszła na inny temat ein anderes Thema kam zur Sprache

uśmiech nie schodził z jej ust das Lächeln wich ihr nicht von den Lippen, sie hatte stets ein Lächeln auf den Lippen

\schodzić na dalszy plan in den Hintergrund treten [ lub rücken], an Bedeutung verlieren

II. vr

1) ( gromadzić się) goście: zusammenkommen, sich +akk versammeln, tłumy: sich +akk ansammeln, zusammenlaufen

2) ( przen zbiegać się) drogi, linie: zusammenlaufen, sich +akk kreuzen

ich drogi się zeszły ihre Wege kreuzten sich

3) ( przen pot: odbywać się jednocześnie)

jego urodziny schodzą się w tym roku z Wielkanocą sein Geburtstag fällt dieses Jahr mit Ostern zusammen

4) ( przen pot: nawiązywać stosunki)

zeszli się znów po latach nach vielen Jahren sind sie wieder zusammengekommen

* * *

1. (po drabinie, schodach) go down, descend; przen. ( o lawinie) strike; schodzić po schodach come down the stairs, descend the stairs; schodzić po drabinie climb down the ladder; schodzić do lądowania lotn. descend.

2. (na bok, z drogi) step aside, move over; zejdź mi z drogi! off my way!; schodzić komuś z drogi get out of sb's way; schodzić komuś z oczu get out of sb's face; schodzić z uczciwej drogi l. na manowce stray (from the straight and narrow); schodzić z kursu żegl., lotn. deviate from the course; schodzić z taśmy produkcyjnej become available; schodzić z tego świata breathe one's last, pass away; schodzić na drugi plan take second place; dyskusja schodzi na temat... conversation steers in the direction of...

3. (= dawać się usunąć) come off; plama nie schodzi the stain won't come off.

4. (= zsiadać) (z kanapy, fotela) get off; (z konia, roweru) dismount.

5. ( o czasie) (= wymagać) take; (= mijać) go by, pass; schodzi na tym sporo czasu it takes a lot of time; zawsze schodzi nam trochę czasu na przygotowaniach preparation will always take (some) time; tydzień schodzi zanim się obejrzysz a week goes by before you know it.

6. handl. (= sprzedawać się) sell.

1. (= przemierzyć) walk; schodzić całe miasto walk all around town.

2. ( buty) wear thin.

1. (= gromadzić się) gather; (= stopniowo nadchodzić) trickle in.

2. (= stykać się) touch.

3. (= odbywać się jednocześnie) coincide.

4. pot. (= łączyć się w parę) hit it off.

puszczać [puʃʧ̑aʨ̑] < perf puścić>

I. vt

1) ( przestawać trzymać) linę, czyjąś rękę loslassen, losmachen

2) ( powodować płynięcie) wodę, strumień laufen lassen, einlassen

3) (pot: pozwalać iść) gehen lassen

\puszczać dzieci bez opieki die Kinder ohne Aufsicht lassen

\puszczać kogoś przodem jdn vorlassen, jdm Vortritt lassen

4) ( uwalniać) zakładnika freilassen, loslassen

5) ( wypuszczać) listki, pączki [aus]treiben

\puszczać latawca den Drachen steigen lassen

6) ( wydzielać) sok saften, Saft lassen

7) (pot: uruchamiać) kasetę, płytę abspielen; maszynę in Gang setzen

8) (pot: emitować) piosenkę, serial senden

9) (pot: rozgłaszać) plotki in Umlauf setzen [ lub bringen]

10) ( przeprowadzać) linię kolejową, tunel bauen

11) \puszczać coś z dymem etw in Rauch aufgehen lassen

\puszczać farbę Farbe bekennen

\puszczać coś w niepamięć etw in Vergessenheit bringen

nie \puszczać pary z ust den Mund halten

puścić coś w ruch etw in Gang bringen [ lub setzen]

\puszczać coś mimo uszu etw unbeachtet lassen

II. vi ( pot)

1) ( ustępować pod naciskiem) drzwi: sich +akk öffnen lassen

2) ( rozrywać się) szew, zamek: platzen

oczko [w pończosze] puszcza eine Masche [im Strumpf] ist gelaufen

3) ( dawać się usunąć) plama: sich +akk entfernen lassen

4) ( tracić barwę) bluzka: abfärben

III. vr

1) ( przestawać się trzymać)

\puszczać się czegoś etw loslassen

2) (pot: poruszać się szybko)

\puszczać się pędem fortgehen, losrennen

3) (pot: prowadzić rozwiązłe życie) fremdgehen ( fam), Seitensprünge machen

* * *

* * *

- am -asz

1. ( czyścić) ( podłogę) wash; (plamy, brud) wash off; zmywać naczynia wash up, wash the dishes; zmyć komuś głowę take sb to task, give sb a dressing down.

2. przen. (= naprawiać) wipe away.

3. (drogę, most) wash away.

1. (= dawać się usunąć) wash off.

2. pot. (= znikać) clear off; no to się zmywam I gotta be going.

zmywać [zmɨvaʨ̑]

I. vt

1) < perf zmyć> ( usuwać brud) podłogę wischen; brud abwaschen, [weg]wischen; krew abwaschen, abwischen

2) < perf zmyć> ( płynąc, usuwać) wegspülen, fortspülen; drogę, dom, most fortschwemmen, fortspülen

\zmywać człowieka z pokładu einen Menschen von Bord spülen

3) < perf zmyć> ( okupywać)

\zmywać winę sich +akk von der Schuld rein waschen, die Schuld abbüßen

\zmywać hańbę die Schande auslöschen

4) < perf zmyć lub po-> ( naczynia) [ab]waschen, [ab]spülen

II. < perf zmyć> vr

1) ( dawać się usunąć) brud, plamy: abwaschbar sein, sich +akk abwaschen lassen

2) < perf zmyć> (pot: znikać) verschwinden, verduften ( fam)

* * *

1. ( stan organizmu) life; życie zwierząt/roślin/człowieka animal/plant/human life; życie płodowe fetal life; budzić się do życia (np. o roślinach, opowiadaniu) come to life; życie ledwie się w nim kołacze l. nie pozostało mu wiele życia he is not long for this world.

2. (= istnienie, egzystencja) life; ciężkie/łatwe l. lekkie życie hard/easy life; warunki życia living conditions; dawać komuś miesiąc życia (= rokować) give sb a month to live; narażać życie risk one's life; z narażeniem życia at the risk of one's life; uratować komuś życie save sb's life; pierwszy raz w życiu for the first time in one's life; życie intymne love life; życie osobiste l. prywatne private life; życie naukowe scientific life; życie kulturalne cultural life; życie seksualne sexual life; jedwabne życie charmed life l. existence, the good life; kawał życia plenty of time ( of one's life); wstępować na nową drogę życia embark on a new career; jesień życia the autumn of one's life; wiosna życia the spring of one's life; ubezpieczenie na życie life insurance; życie wieczne rel. eternal life; życie pozagrobowe rel. afterlife; życie po śmierci life after death; życie na pełnych obrotach life in the fast lane; życie nocne nightlife; życie to nie bajka life is not a bed of roses; sprawa życia i śmierci a matter of life and death; pan życia i śmierci master of life and death; szkoła życia school of life; walka na śmierć i życie life-and-death struggle, mortal combat; historia wzięta z życia true-life story; do końca życia as long as I live; póki życia as long as life endures; zbliżać się do kresu życia be nearing one's end; za życia in l. during one's lifetime; patrzeć serio na życie treat one's life seriously; być nie do życia be lifeless, be dog-tired; dać znak życia give signs of life; nie dawać znaku życia give no signs of life; darować komuś życie spare sb l. sb's life; kochać kogoś/coś nad życie love sb/sth more than life itself; odebrać komuś życie take sb's life; targnąć się na swoje życie l. odebrać sobie życie take one's life; powołać do życia call into existence; pozostać przy życiu remain alive; pożegnać się z życiem meet one's death l. end; mieć własne życie have a life of one's own; ujść z życiem escape with one's life; utrzymać przy życiu keep alive; usunąć się z czyjegoś życia withdraw from sb's life; używać życia live it up; wchodzić w życie come into force l. effect; wcielać coś w życie put sth into effect; rozpoczynać nowe życie start l. get a new life; turn over a new leaf; get a new lease of life; zakończyć życie end one's life; zatruwać komuś życie be the bane of sb's life; zrobić komuś z życia piekło make sb's life hell; złamać komuś życie ruin sb's life; czyjeś życie wisi na włosku sb's life is hanging by a hair's breadth; dać komuś życie give birth to sb; towarzysz/-ka życia life's companion; składać życie w ofierze sacrifice one's life; poświęcić l. oddać za kogoś/coś życie lay down l. give one's life for sb/sth; poświęcić (swoje) życie komuś/czemuś dedicate one's life to sb/sth; cudem ujść z życiem have a close shave; prowadzić podwójne/cnotliwe/normalne życie live a double/virtuous/normal life; pieskie życie dog's life; rajskie życie the life of Riley; samo życie! that's life!; uciekaj, jeśli ci życie miłe! run for your life!; run for dear life!; życie jak w Madrycie żart. the life of Riley; drogo sprzedać życie sell one's life dearly; miłość czyjegoś życia (= ukochana osoba; t. przen. = pasja) the love of sb's life l. of a lifetime; o mało (co) nie stracić życia come near losing one's life; przez resztę życia for the rest of one's life; człowiek uczy się przez całe życie you l. we live and learn; ustawić kogoś na całe życie set sb up for life; i to ma być życie! przen. what a life!; życie ci ucieka life is passing you by; życie musi toczyć się dalej the show must go on.

3. (= energia życiowa, temperament) life, vigor; Br. vigour; on jest bez życia he's lifeless; z życiem with vigour; nabierać życia (o opowieści, filmie) come to life; tchnąć w coś nowe życie breathe new life into sth; żyć pełnią życia live one's life to the full; nigdy w życiu! not on my l. your life!; wystraszyłem się jak nigdy w życiu I was scared half to death.

4. (= ruch) activity; tętnić życiem teem with activity.

5. pot. (= utrzymanie, wyżywienie) living; środki do życia means of subsistence; brak środków do życia destitution; być bez środków do życia be down at heel; życie ponad stan life beyond one's means; zarabiać na życie earn one's living l. keep; jak on zarabia na życie? what does he do for a living?

- wynieś śmieci! take the rubbish out!

- wyniósł bagaż na peron he carried the baggage onto the platform

- wyniósł z domu telewizor/biżuterię matki he walked off with the TV set/his mother’s jewellery

- latawiec wyniosło wysoko w górę the kite was carried high up into the sky

- koszty inwestycji wynoszą trzy miliony złotych the cost of the investment amounts to three million zlotys

- remont wyniósł ją bardzo drogo the refurbishment cost her a lot (of money)

- wieże kościoła wynosiły się nad drzewa the church towers rose above the trees

■ wynieść kogoś/coś na piedestał to put a. place sb/sth on a pedestal

- wynieść kogoś na tron to put sb on the throne

- wynieść całą skórę a. zdrowie a. życie pot. to escape with one’s life

- wynosić wiadomości a. plotki to pass on a. spread news a. gossip